Fort, grobowiec i ruiny

I znowu Toruń. Ledwo wysiadłem z samochodu, a już uszlajałem się po kolana w rosie i poparzyłem pokrzywami. Nie to żebym marudził, bo nikt nie kazał mi pchać się w takie chaszcze, ale com se poburczał pod nosem, to moje. Zgarnąłem kilka mniejszych i większych skrzynek, a tuż przed wyjazdem z miasta dość zgrabnie wślizgnąłem się w jego podziemia.

Właziłem już w niejedną, mniej lub bardziej ciasną dziurę, ale z fortami jakoś nieczęsto mam do czynienia, więc nie mogłem przepuścić takiej okazji. Trochę mi tam zeszło i choć samej skrzynki nie znalazłem, to forteczne bobrowanie uważam za udane.

Kilka kilometrów dalej, czekał mnie spacer miedzą i na wpół zalaną łąką. Zamek w Złotorii ukrywał się przede mną przez dłuższy czas i zupełnym przypadkiem w końcu wpadł mi w oko. Jego początki sięgają drugiej połowy XIV wieku i nie trzeba być asem z historii, by połączyć go z Kazimierzem Wielkim. W sumie zaryzykowałbym twierdzenie, że jeśli coś jest zamkiem i powstało wtedy a wtedy, to musiał w tym maczać palce właśnie Kazimierz. Z warownią wiąże się sporo legend i ciekawostek. Tutaj Sienkiewicz uśmiercił matkę Danuśki, ruiny zwiedzał Chopin i Matejko, a na złotoryjskich polach doszło do spotkania Jagiełły z Henrykiem von Plauen, mistrzem krzyżackim.

Obecnie z zamku zachowało się niewiele, a dostęp skutecznie utrudniają zarośla i wylewająca się Wisła, co w sumie dodaje uroku, ale potrafi też wnerwić. Znalezienie w miarę normalnej ścieżki zajęło mi kilkanaście minut.

Jednym z głównych punktów na mojej trasie był grobowiec Wolffa, wcześniej musiałem jednak zmierzyć się pobliskimi młynami. Zapomniany asfalt licho co przebija się pośród drzew, niegdyś przydrożny krzyż wyrasta nagle z lasu, kawałek dalej chyba nigdy nie ukończone budowle… oho, moje klimaty!

Miejscowe bobry się nie opierdzielają, woda jest dosłownie wszędzie i bryzga spod butów na każdym kroku. Jeden z młynów przypomina mi te, które miałem okazję odwiedzić nad Skrwą. Ciekawe, czy i tutaj wita się zabłąkanych siekierą?

Wspomniany wcześniej grobowiec powstał w 1860 roku. Mauzoleum rodziny Wolffów przegrywa walkę z czasem i okolicznymi mieszkańcami. Szczątki już dawno wywleczono z cynowych trumien i rozrzucono po lesie, a sypiące się cegły służą do łatania dziur w drodze.

Na wschód od grobowca znajduje się cmentarz psów Wolffa (miał ich około czterdziestu), jeśli pierwotnie znajdowały się tam jakieś nagrobki, to dziś nie ma już po nich najmniejszego śladu.

Jakieś kilkanaście kilometrów dalej, w Zajączkowie, zatrzymałem się przy pozostałościach trzynastowiecznego kościoła. Kurde, pierwszy raz miałem okazję oglądać ruiny takiego kościoła! Ostatnia msza odbyła się tutaj w pierwszej połowie XIX wieku, niewiele później rozpoczęto rozbiórkę świątyni. 

Miejsce warte odwiedzenia, chwali się również tablica informacyjna, która stoi tuż obok. Po krótkiej przerwie zahaczyłem jeszcze o zapomniany cmentarz w Zelgnie. W centrum wsi znajdował się niegdyś kościół, który rozebrano po IIWŚ, a na jego miejscu postawiono szkołę tysiąclatkę. Zachowała się pastorówka, której nie udało mi się zlokalizować.

A później wio na Chełmżę, znów Toruń i w łódzkie. Do domu.